Duygusal Gelişime Uygun Etkinler

Duygusal Gelişime Uygun Etkinlikler

Arkadaşlar MEGEP tarafından hazırlanan yazıyı sizlerle paylaşıyorum.

Duygusal gelişimin erken çocukluk döneminde yeri ve önemi büyüktür. Özellikle erken çocukluk döneminde duygusal gelişimle ilgili duygusal tepkiler, yoğun olarak yaşanmaktadır. Bu yaş çocukları duygularını sözel olarak tam ifade edemediklerinden duyguları resimlerine, oyunlarına yansır. Ancak iyi bir rehberlik yapılamadığında bu
duygusal iniş ve çıkışlar, yerini kalıcı duygusal problemlere bırakabilirler. Bu nedenle özellikle Erken Çocukluk Dönemi Öğretim Kurumları’nda çocuğun kendini ifade edebilmesini, duygularını açığa çıkarabilmesini, duygularını ayırt edebilmesini sağlayıcı etkinliklerin uygulanması esas olmalıdır. Bu etkinliklerde yer alan oyunların, sanatsal etkinliklerin, çeşitli dramatize etkinliklerinin basit, sade ve anlaşılır olmasına dikkat edilmelidir.

Erken çocukluk döneminde duygusal gelişim özelliklerine uygun etkinlikleri tespit etme

Erken çocukluk döneminde çocukların duygusal gelişimlerini destekleyecek nitelikte seçilen eğitim etkinlikleri, aşağıda belirtilen amaçlar doğrultusunda planlanmalıdır.

 Bağımsız hareket edebilme, davranışlarının kendi hareketlerinin sorumluluğunu taşıyabilme
 Kendisi ile başkalarına ait duyguları tanıma ve kabul edebilme
 Duygularını uygun bir şekilde ifade edebilmeyi öğrenebilme
 Ailede ve toplumdaki kuralların gerekliliğini anlayabilme
 Teknoloji alanındaki değişikliklerin farkında olabilme ve kabul etme

Duygusal gelişimle ilgili etkinlik planlama ve uygulamada aşağıdaki özelliklere dikkat edilmesi gerekir:

 Çocukların; yaşına, gelişim düzeylerine ve bireysel farklılıklarına uygunetkinlik planlama ve çevresel düzenlemeler yapmak
 Çocukların, kendilerini kabul ettirmelerini sağlayıcı, benliklerini olumlu yönde geliştirebilmeyi destekleyici tavır ve tutumları benimsemek
 Çocukların, duygu ve düşüncelerini kabul görecek şekilde açığa vurmalarını ve diğerlerinin duygu ve düşüncelerini anlayabilmelerine olanak sağlamak
 Çevrelerindeki diğer çocuk ve yetişkinlerle etkileşim içinde olmalarını sağlayacak ortamlar yaratmak
 Çocukların, çevrelerini ve dış dünyayı algıladıkları şekilde ifade edebilmelerine yardımcı olmak
 Çocukların iş birliği yapma, görev ve sorumluluk alma, paylaşma vb. davranışların olabilmesine fırsat veren etkinlikler planlamak
 Çocukların seçme ve karar verme becerilerini kazanmalarına fırsat vermek.

Sınıf ortamında duygusal gelişimi destekleyen etkinlikler:

 Sınıf ortamında 0-12 yaş çocuklarında duygusal gelişim özelliklerini anlatan drama etkinliği
 Sınıf ortamında ergenlik çağının duygusal özelliklerini yansıtan drama etkinliği
 Duygusal gelişimin diğer gelişim alanları ile ilişkisini anlatan örnek yaşantıları gerçekleştirme
 Sınıf ortamında kukla, maske, müzik kullanarak değişik duyguların yansıtıldığı etkinlikler
 Sınıf ortamında değişik duyguların yansıtıldığı oyun etkinlikler
 Sınıf ortamında değişik duyguların ifade edildiği bir hikâye oluşturup canlandırma.

Etkinlik örnekleri- 1

 Çocuklar, ikili eşler oluştururlar. Eşlerden birinin gözleri kapatılır. Bu esnada sınıfın ebenin yürüyeceği yerlere nesneler, masa, oyuncak vb. yerleştirilir. Gözleri açık olan ebe, gözleri kapalı olan ebeye 1 adım ileri, geri, 2 adım yana, sola, sağa gibi sözel yönergeler vererek nesnelere değmeden, onlara zarar vermeden yürütmeye çalışır. Başarılı olarak yürüten eşler alkışlanarak ödüllendirilir.

 Çocuklar halka olurlar. Halkadaki çocuklar Eskiden kral idim mısırda
 Şimdi kaldık kilim ile hasıra
 Şu bulguru kaynatalım
 Şu Ayşe’yi oynatalım
 Sen oyna Ayşe sen oyna (siz oynayın kızlar, siz oynayın kızlar diyerek sınıfın tamamı oynatılır. ) tekerlemesini söyleyerek çocukların duygularını rahatça ifade etmeleri sağlanır. Haz duygularının gelişimi desteklenir.

Serbest zaman etkinliğinde Erken Çocukluk Eğitim Kurumları’nda pastel boya ile resim çalışmaları yapılır. Yaptıkları resimleri çocukların yorumlaması istenir. Yorumlar yazılır. İfade edilen duygu ve düşünceler duygusal gelişim
açısından dinlenir.

Erken çocuklukta duygusal gelişim özellikleri

 Kendi duygularını fark eder.
 Bir olay ya da durumu dramatize eder.
 Engellenmeden dolayı ortaya çıkan duygularını yetişkin yardımı ile kabullenir.
 Birçok durumda oluşan kızgınlık, kıskançlık gibi duygularını çok az yetişkin yardımı ile kontrol eder.
 Sosyal ortamlarda nasıl davranacağına düşünerek karar vermeye başlar.
 Kendine sevecen ve şefkatli bir yaklaşımla davranılmasından hoşlanır.
 Güven duyma gereksinimi ön plandadır.
 Kendisi ile ilgili kızgınlık, mutluluk, sevgi gibi duygularını belli eder.
 Duygusal kontrolünü sağlayarak duygularını dışarıya yansıtır.
 Duygusal durumunu ifade etmede dramatik oyunu ve kukla, maske gibi araçları kullanır.
 Hayal ve gerçeği birbirinden ayırt eder.
 Diğer insanların duygularını anlar ve onlara karşı empatik olabilir.
 Sıkıntı içinde olan oyun arkadaşlarını rahatlatır.
 Diğerlerine yardımcı olmanın hazzını yaşar.
 Başarılı bir çalışma ortaya çıkarmaktan keyif alır.

 Çocukların Duygusal Gelişime Uygun Araç-Gereçler

 Çeşitli toplar
 Fasulye torbaları
 Atlama ipleri
 Çıngıraklar
 Müzik kutuları
 Araba ya da kamyon tekerleri
 Ses çıkaran tahta ve plastik oyuncaklar
 Çemberler
 Hareketli oyuncaklar
 Bez oyuncaklar
 Boş kutular
 Diş kaşıma halkaları
 Büyük renkli küpler
 Bahçe oyuncakları
 Jimnastik minderleri
 Basit bloklar
 İtmeli-çekmeli ses çıkaran oyuncaklar
 Çocuk şiiri ve resimli hayvanlar
 Boş tahta ve mukavva kutular

 Tahta, bez veya plastik hayvanlar
 Kum havuzu ve kum oyuncaklar
 Plastik oyuncak tabak, çay takımları
 Küçük bebekler
 Oyuncak ve gerçek telefonlar
 Müzik aletler: zil, tef, davul
 Boncuklar ve ip
 Sabunla balonlar yapma
 6-8 parçalık basit yap bozlar
 İtmeli-çekmeli araçlar
 Parmak boyası
 Bağlama oyuncaklar
 Resimli lottolar
 Düğmeli-fermuarlı giysileri olan giydirilecek bebekler
 Basit bilmeceler ve tahmin oyunları
 Öykü kitapları ve masallar
 El kuklaları
 Tornetler
 Yap boz oyuncakları
 Kolaj çalışması, artık kâğıt ve kumaş parçaları
 Keskin olmayan makas ve kâğıtlar
 Küçük ev hayvanları
 Basit resim, harf ve sayı oyunları
 Küçük bakım istemeyen bitkiler
 Büyük bebek arabaları
 Büyük arabalar
 Halka atma ve top oyunları

 Duygusal Gelişime Uygun Etkinlik Planlama
ÖRNEK-1
Etkinlik adı : Aile Fotoğrafı
Amaç : Ailesi ve aile yakınları için duygularını fark edebilme, ayırt edebilme.
Materyal : Boya kalemleri, kâğıt, kurşun kalem.
Uygulama : Çocuklarla birlikte ailesi ve aile çevresi ile ilgili duygularını konuşun.
Daha sonra bununla ilgili resim yapmalarını sağlayarak bu resmin bir aile fotoğrafı olacağını söyleyin.

ÖRNEK-2
Etkinlik adı : Duygu Maskesi
Amaç : Duyguları tanıma
Materyal : Etkinlikten önce hazırlanmış olan duygu maskeleri(gülen, ağlayan, kızgın vb.)

Uygulama : Bir öyküyü taktığı maskeye uygun olarak ses tonuna ve hareketlerine de yansıtarak anlatmak.
Etkinlik Adı : Doğum Günü
Amaç : Beden dilini kullanarak çeşitli duyguları kartlara ifade etmek.
Materyal : Duygu kartları (mutlu, mutsuz, yorgun, şaşırmış vb.)
Uygulama : Çocuklar U şeklinde oturtulur. Üzerinde çeşitli yüz ifadeleri bulunan kartlar, çocukların görebileceği şekilde yere konulur.
“ Doğum gününe en çok sevdiğin arkadaşın gelmedi. Ne hissedersin ? Üzüldüğünde yüzün nasıl olur ?”
“Annen çok istediğin oyuncağı doğum gününde sana hediye etti. Mutlu mu olursun; mutsuz mu ? “
“Kardeşin oyuncağı atınca doğum günü pastasının üzerine geldi Ne Yaparsın ? Yüzün nasıl olur ? Şeklinde sorular sorup uygun maskeyi takarak çocuğun anlatması sağlanır.

Öneri : Soruların sayısını artırabilirsiniz.